EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), güçlü ve etkili bir psikoterapi yaklaşımıdır. Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme anlamına gelir.

EMDR’ın temelinde yer alan Adaptif Bilgi İşleme Modeli, beyin tarafından gerçekleştirilen doğal bir öğrenme sürecini temsil eder. Bu modele göre, beyin her yeni deneyimi işler ve bu deneyimlerle ilişkili bilgileri işleyerek bütünleştirir. Duygular, düşünceler, bedensel duyumlar, görsel imgeler, sesler, kokular gibi çeşitli bilgilerin işlenmesiyle birlikte ilişkili anı ağlarına bağlanır ve işlevsel bir şekilde depolanır. Ancak bazen yaşadığımız yoğun stres, korku veya acı veren zorlayıcı olaylar beyindeki bilgi işleme sürecinde işlenemez. Bu işlenmemiş anılar, beyinde dağınık ve bağlantısız bir şekilde durur. Kişi yaşanılan olayı anlamlandırmakta güçlük çeker ve hayatına uyumlu bir şekilde yerleştiremez.

İşlenmemiş anılar, yoğun duygusal tepkilere yol açabilir. Kişi, olayla ilgili yoğun korku, öfke, üzüntü veya utanç gibi duygular yaşayabilir. Örneğin trafik kazası geçiren bir kişi, trafik kazası anısını hatırladığında hala yoğun korku, kaygı ve stres yaşayabilir. Bu anı, kişinin günlük yaşamını da etkileyebilir. Araba kullanma konusunda büyük bir korku geliştirip kaçınma davranışlarına neden olabilir. Ayrıca kişinin kendisi hakkında ve dünya hakkında olumsuz inançlar ve algılar geliştirmesine neden olabilir. Örneğin, bir kişinin çocukluğunda sürekli olarak eleştirilmesi veya kötü muamele görmesi kişinin kendine dair olumsuz inançlar geliştirmesine neden olabilir. Kişi, ” yetersizim” “değersizim”, “başarısızım” veya “sevilmeye layık değilim” gibi inançlara sahip olabilir. Bu inançlar, kişinin kendini başkalarıyla kıyaslamasına, başarısızlık veya reddedilme korkusuyla hareket etmesine neden olabilir. Benzer şekilde, dünya hakkında da olumsuz inançlar gelişebilir. ‘’kimseye güvenemem’’ veya “insanlar beni kullanır” gibi inançlara sahip olabilir. Bu kişiler başkalarıyla yakınlaşmaktan uzak durabilir, ilişkilerinde sürekli olarak başkalarının niyetlerini sorgulayabilir veya savunmacı olmalarına yol açabilir.

EMDR Nasıl Uygulanır? Rahatsız Edici Anılar Nasıl İşlenir?

EMDR, beyin tarafından tam olarak işlenememiş olan travmatik anıları işleme sürecini yeniden başlatır ve tamamlanmasını sağlar. Bu süreçte kişi, uyanık ve bilinçlidir. Psikoloğun yönlendirmesiyle göz hareketleri, dokunsal ve ses gibi çift yönlü uyaranlardan biri veya birkaçı kullanılmaktadır. Bu uyarıcılara odaklanarak, beynin sağ ve sol lobları arasında bilgi işlemeyi teşvik eder ve beynin doğal bilgi işleme mekanizmaları harekete geçer. İşlenmemiş anı ile diğer anı ağları arasında ilişki kurulması, bağlantıların güçlendirilmesi ve adaptif bir şekilde bilginin depolanması sağlanır. Böylece, travmatik anının etkisinden kaynaklanan rahatsızlık, sıkıntılar, rahatsız edici duygusal ve bedensel duyumlar büyük ölçüde azalır. Yaşanılan travmatik olayların etkilerini azaltmanın yanı sıra kişi yeni bir bakış açısı geliştirir, yaşadığı olayları, kendisini, ilişkilerini farklı bir perspektiften değerlendirebilir. Kişi gelecekte benzer sorunlarla karşılaştığında, kazandığı olumlu inanç ve duygularla yeni bir perspektife dayalı davranışlar sergileyebilmektedir. Kişinin olayları daha iyi anlamlandırmasını, duygusal tepkilerini dengelemesini ve başa çıkma becerilerini geliştirmesini sağlamaktadır.

Sekiz aşamalı ve üç yönlü bir protokol kullanarak gerçekleştirilir. Bu protokol, geçmiş, şimdi ve gelecek olmak üzere üç farklı zaman perspektifinde çalışmayı içerir.

EMDR, yalnızca geçmişte yaşanan olumsuz veya travmatik durumlarda kullanılan bir yaklaşım değil, aynı zamanda henüz yaşanmamış ancak gelecekte yaşanmasından kaygı duyulan durumlarla ilgilide kullanılmaktadır. Örneğin, bir kişi gelecekteki bir iş mülakatıyla ilgili kaygı duyuyorsa, EMDR tekniği kullanılabilir.

EMDR, psikoterapide kullanılan birçok yöntemden biridir. Her kişinin sorunları ve ihtiyaçları farklılık gösterebilir. EMDR, tek başına etkili bir şekilde kullanılabilirken, bazı durumlarda diğer psikoterapi teknikleriyle birlikte kullanılabilir, bazı durumlarda da danışan için daha uygun olacak farklı bir psikoterapi uygulaması kullanılabilir.

EMDR Kim Tarafından Uygulanır?

EMDR’nin doğru bir şekilde kullanılması, güvenli bir terapötik ortamın sağlanması ve etik standartların takip edilmesi önemlidir. Bu nedenle EMDR uygulayacak bir psikolog, bu alanda EMDR eğitimi almış olmalıdır.

EMDR kısa süreli terapiler grubunda yer almaktadır. Birçok farklı sorunun tedavisinde olumlu etkileriyle öne çıkar.

EMDR Hangi Sorunlarda Kullanılabilir?

• Özgüven Sorunu
• Çocukluk Travmaları
• Öfke Sorunu
• Kaza ve Doğal Afetler
• Performans Kaygısı
• Kaygı Sorunları
• Kayıp ve Yas
• Travma
• Depresyon
• Fobiler
• Vajinismus
• Rahatsız Edici Anılar

“EMDR Hangi Sorunlarda Kullanılabilir?” başlıklı yazımıza göz atmak için buraya tıklayabilirsiniz.

Uzman Psikolog Funda KAYA GİZİR

Bu web sitesindeki içerikler ve makaleler yalnızca genel bilgi amaçlı olup, bu bilgiler tanı ve tedavi amacıyla kullanılamaz.